Պետերազմի արդյունքում մենք հարված ստացանք մեր անվտանգային համակարգի վրա
ՎերլուծությունՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը ասել էր, որ եթե ինքը լիներ պետության ղեկավարը, ապա մենք այս պարտությունը չէինք կրի, այդ հայտարարությանն ի պատասխան ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ասել է․ «Կարող է ասածս մի քիչ զավեշտալի թվալ, բայց ցանկացած ոք, ով 2020թ. սեպտեմբերին, հոկտեմբերին, նոյեմբերին չի եղել Հայաստանի ղեկավար, կարող է այդ նույն բանն ասել: Եվ ոչ մեկ հակառակը չի կարող ապացուցել: Հարցնե՞նք: Ցանկացած ոք՝ անկախ կենսագրությունից, անուն-ազգանունից, կարող է ասել, որ եթե ես լինեի, Ադրբեջանը չէր համարձակվի հարձակվել: Մենք չէինք պարտվի: Եվ այլն, և այլն: Բայց նաև մենք պետք է իրապես հասկանանք պարտության խորքային ծագումնաբանությունը: Շատ լավ, եթե սա պարտություն է, որը ծագել է երկու տարվա կամ երկու ամսվա ընթացքում, եկեք արձանագրենք և ապացուցենք դա»։ Այս թեմայով pressmedia.am կայքը զրուցել է քաղաքագետ Ալեքսանդր Մարգարովի հետ։
— Պարոն Մարգարով, ինչպե՞ս եք գնահատում Նիկոլ Փաշիմյանի պատասխանը ՀՀ երկրորդ նախագահին։
— Ես չգիտեմ այդ պատասխանը գնահատելու կարիք կա, թե չէ։ Այստեղ հեռակա պոլիլոգի է նախագահի և ներկա վարչապետի միջև։ Եվ այս տեսակետից պարզ է, որ քաղաքական գործիչներից յուրաքանչյուրը փորձում է ներկայացնել կամ սեփական անցյալը, կամ սեփական տեսլականը՝ ավելի շահավետ, ավելի արդյունավետ ձևով։ Եվ այս քննարկումը պարզ է, որ իր մեջ պարունակում է համապատասխան քաղաքական գործչի տեսլականը այն խնդիրների վերաբերյալ, որոնք այսօր մեզ համար հանդես են գալիս որպես առաջնային նշանակություն ունեցող խնդիրներ։ Այսինքն, այստեղ խնդիրը նրանում չի, որ մենք գնահատում ենք, պատասխանը այն, որ լավ է պատասխանել կամ վատ է արձագանքել, մենք գնահատում ենք դա որպես քաղաքական գործընթացի մեջ գործ ունեցող դիսկուսի մի մասը և այդ դիսկուսի մեջ մասնակցում են տարբեր քաղաքական դեմքեր, դրանցից մի մասը փորձում է պաշտպանել սեփական դիրքորոշումը այս կամ այն հարցի շուրջ։
— Վարչապետը նաև ասել է, որ մենք գտնվում ենք պատերազմի հետևանքների հաղթահարման փուլում։ Ընդհանուր առմամբ՝ մենք այսօր ունենք և՛ ներքին, և՛ արտաքին մարտահրավերներ: Եվ իմ գնահատմամբ, թե՛ ներքին և թե՛ արտաքին մարտահրավերները կապվում են անվտանգային իրավիճակի հետ: Եվ չենք կարող ասել, որ այդ խնդիրը հարյուր տոկոսով լուծված է, բայց, կարծես թե, մենք վստահ քայլերով գնում ենք այդ ուղղությամբ։ Ի՞նչ խնդիրների մասին է խոսքը և արդյո՞ք իսկապես այդ խնդիրների հաղթահարման ճանապարհով են գնում։
— Մենք ունենք մարտահրավերներ, որո՞նք են այդ մարտահրավերները։ Եկեք փորձենք առանձնացնել այդ մարտահրավերները, այդ խնդիրները, որոնց անհրաժեշտ է արձագանքել և դրանից հետո տեսնենք արձագանքը ադեկվատ է, թե ոչ, և արդյոք կարիք կա արձագանքի մեջ մտցնել որոշակի շտկումներ։ Քանի որ խոսքը գնում էր ենթադրաբար անվտանգային առաջնային մարտահրավերի մասին, ապա, այո, իհարկե, մենք դա ունենք և պատերազմից հետո ստեղծված իրավիճակը, երբ որ պետերազմի արդյունքում մենք, ըստ էության, էականորեն հարված ստացանք մեր անվտանգային համակարգին, ապա անհրաժեշտ է վերականգնել այն ներուժը, որը առկա է առնվազն մեր անվտանգային համակարգի մեջ։ Եվ խոսքը ոչ միայն բանակի մասին է, այլ նաև մեր փոխհարաբերությունների մասին է, մեր տարբեր գործընկերների և ոչ գործընկերների հետ։ Այսինքն, կան մարտահրավերներ՝ այո, իհարկե, դրանք կան, որոնք վերաբերում են տարբեր ոլորտներին։ Առաջինը, իհարկե, անվտանգությունն է, երկրորդը՝ հարցերը կապված տնտեսության և տնտեսական զարգացման հետ, պոստպատերազմական վիճակում և պոստկովիդային։ Կովիդայինը դեռ ի հայտ չի եկել, բայց կովիդի հետ զուգահեռ կա՞ն խնդիրներ, այո, իհարկե կան։ Անհրաժեշտ է անդրադառնալ, իհարկե անհրաժեշտ է, ինչպես անհրաժեշտ է նաև նվազեցնել համապատասխան նեգատիվ արդյունքները, նեգատիվ ազդեցությունները, որը մենք ստանում ենք այս երկու մեգա-գործոններից և պետք է փորձել ներկա իրավիճակում փորձել դուրս գալ մինիմալ կորուստների հետ, այլ կառուցել գործողությունների ծրագիրը, որը մենք դնելու ենք մեր առջև, այսինքն, եթե դուք ասում եք մարտահրավերների մասին, ապա մենք պետք է ձևակերպենք խնդիրը, խնդիրը ձևակերպելուց հետո մենք պետք է ձևակերպենք համապատասխան նպատակը, որին մենք ձգտում ենք։ Այսինքն, մենք հիմա գտնվում ենք Ա կետում և պետք է ձևակերպենք Բ կետի ծրագիրը, փորձենք իրականացնել այն, հաշվի առնելով մեր ունեցած ռեսուրսները այդ նպատակին հասնելու համար։ Այսինքն, դա ալգորիթմ է գործողությունների տարբեր ոլորտներում խնդիրների առկայության լուծման համար։ Այս խնդիրների ճիշտ ձևակերպման դեպքում, որովհետև, եթե խնդիրը ճիշտ չի ձևակերպված նաև այդ խնդիրների լուծումը լինելու է ոչ ադեկվատ։ Նրանք ընդամենը լինելու են տեսական հարցերը այլ ոչ թե սպեցիֆիկ խնդիրները, որոնք դրված են հանրության քաղաքական էլիտայի կամ առանձին վերցված քաղաքական գործիչների առջև։
Աննա Սիմոնյան
Pressmedia.am